Dinsdagavond 10 januari was de nieuwjaarsreceptie in ons eigen huis! Het was een geslaagde avond met een magisch optreden van Nigel Otermans , een mooi sonnet van Frits Criens en een terugblik op 2022 en een gelukwens voor 2023 door burgemeester Schmalschläger.  De burgemeester wenst iedereen een betrokken, veilig en hoopvol 2023! Waarbij we samen verder bouwen aan een ‘Mooi leven in Leudal’. 

Nieuwjaarstoespraak Burgemeester Schmalschläger

Datum: 10 januari
Locatie: raadzaal gemeentehuis
 

Geachte aanwezigen,

Welkom namens het gemeentebestuur van Leudal.
ijn om hier weer samen te zijn na twee jaren waarin we door het coronavirus op de hielen werden gezeten.
Blij dat we elkaar weer live kunnen zien.


2022 was een onrustig jaar.
Nederland is verdeelder dan ooit.
Het gevoel van vertrouwen in de overheid kwam onder druk te staan, getuige de demonstraties en de ongekende uitbarstingen van geweld.
Een toenemend aantal Nederlanders maakt zich zorgen over het vermogen van de overheid om problemen effectief aan te pakken.
Die onrust wordt ook wel gevoed door tendentieuze meningen op social media.

Ik neem u, at random, in vogelvlucht mee naar een aantal hoogtepunten, of zo u wil, dieptepunten van het jaar 2022:
 

  • De coronapandemie heeft hard toegeslagen in de afgelopen jaren met lange, verstrekkende gevolgen in de persoonlijke sfeer, maar ook op economisch en sociaal gebied.
    Anderzijds heeft het ons ook geleerd dat onze economie anders is te organiseren, bijvoorbeeld door digitaal te vergaderen en efficiënt thuis te werken.
  • 2022 werd vooral getekend door de oorlog in Oekraïne en de gevolgen daarvan.
    Op het oog ver weg, kwamen deze gevolgen ook bij ons in Leudal op de agenda.
  • De verkiezingen in maart hebben ervoor gezorgd dat de ‘politieke kaarten’ opnieuw geschud werden en dat heeft geleid tot een nieuwe samenstelling van de gemeenteraad en een nieuw college van B&W.
    We namen afscheid van het eerste B&W-college dat de volledige 4 jaar heeft uitgezeten, een unicum voor Leudal.
  • We vierden het 10-jarig bestaan van het Alzheimercafé Leudal dat volledig door vrijwilligers wordt gerund.
  • Schutterij St. Severinus uit Grathem miste net dat éne bolletje en eindigde op een  derde plaats op het OLS.
    Toch een topprestatie bij 136 deelnemende schutterijen.
  • We sloten het thema 75 jaar bevrijding af met het plaatsen van drie Stolpersteine in de Kloosterstraat en Dorpstraat in Heythuysen.
  • Het ‘dossier Stikstof’ vanuit het Ministerie daalde ook hier neer, en leverde ook hier commotie op:
    boerenprotesten, afgesloten snelwegen en omgekeerde driekleuren.
    In de komende jaren zullen de provincie, de gemeenteraad, de boeren- en milieuorganisaties in constructief overleg met elkaar een andere inrichting van ons land vorm moeten geven.
  • Heythuysen stond, met de start van de ZLM-Tour, even op de internationale kaart.
  • Illusionist Nigel Otermans uit Haler werd Nederlands Kampioen Goochelen. Vanavond zal hij laten zien waarom.
  • We stonden stil bij het 100-jarig bestaan van Hornerheide met het begraven van een heuse tijdscapsule, verborgen in de aarde voor de eerste 25 jaar.
  • We bezochten onze Poolse zustergemeente Pogorzela.
    Een succesvolle expeditie mede door de uitstekende voorbereiding van de vrijwillige burgercomités.
  • Een drama voor de ondernemer, die zag hoe 330.000 kippen gedood moesten worden na een uitbraak van vogelgriep.
  • En natuurlijk het thema dat al maanden de mensen thuis en in de media in de greep houdt: de verdriedubbeling van de energieprijzen, de inflatie van 15% en  daaraan gekoppeld de flinke daling van de koopkracht bij mensen.
    Iets wat we niet eerder in deze mate hebben meegemaakt.

Ondanks al deze narigheid mag ik zeggen dat het sociale hart van Leudal dit jaar behoorlijk sneller is gaan kloppen.

Een paar voorbeelden:

  • De tientallen spontane goederen- en geldinzamelacties voor Oekraïne door inwoners (jong & oud!) én ondernemers.
  • Tientallen inwoners hebben hun woningen opengesteld voor Oekraïense vluchtelingen.
  • Bij de gemeente is hard gewerkt om op korte termijn in Haelen en Ittervoort opvang voor Oekraïense vluchtelingen te realiseren.
  • Een vriendengroep in Haelen zet zich in ten gunste van de vluchtelingen aldaar.
  • De gemeenteraad en B&W hebben, voor hen die het echt nodig hebben, in 2022 nog een extra toeslag van 250 euro gerealiseerd. 
  • Hierbij denk ik ook aan de donatie van Leudal Energie aan de voedselbank tijdens de recente marathonuitzending van ML5.

In alle geledingen van onze samenleving hebben we beweging, veerkracht en empathie gezien.
Ik wil oproepen om dat gedachtegoed vooral vast te houden voor 2023 en daarna.
In het komende jaar moeten we keuzes durven maken, het gaat om onze toekomst en die van onze kinderen.
Niet de ik, maar de ons moet prevaleren.
De uitdagingen waar we, ook in het kleine Leudal, komende jaren voor staan zijn legio:

  • de energiecrisis,
  • de vluchtelingencrisis,
  • de torenhoge inflatie,
  • de stikstofcrisis,
  • de stijging van de harde, drugsgerelateerde criminaliteit,
  • de tekorten in de zorg, zowel in de jeugdzorg als de zorg voor ouderen,
  • het tekort aan woningen,
  • het groeiende armoedeprobleem in een van de welvarendste landen ter wereld, met als gevolg een groei van Voedselbanken.

Ik zal vast nog een crisis zijn vergeten te noemen.
En het lijkt erop dat elk probleem gerelateerd is aan het andere probleem.
We kunnen in Leudal niet volstaan met te wijzen naar Den Haag of Maastricht, ook voor ons ligt hier een belangrijke taak.
 

Met een nieuw gekozen gemeenteraad en een nieuw gevormd college van B&W waait er weer een frisse wind door dit gemeentehuis.
We varen een duidelijke koers, laten ons hart spreken en gaan vernieuwend te werk.
We sluiten aan op de huidige én toekomstige behoeften in de samenleving en zijn bereid daartoe tot het uiterste te gaan.
Maar, zelfs aan ons maatwerk zitten grenzen en een beargumenteerd ‘Nee’ kan soms ook een antwoord zijn.
De overheid kan niet alles regelen, dat willen wij ook niet.
Duidelijkheid in de communicatie speelt hierin een cruciale rol.

En die duidelijkheid is broodnodig, want we staan voor grote maatschappelijke opgaven op het gebied van duurzaamheid, economie en mobiliteit, waar we een gezamenlijke taak in hebben.

Ik denk hierbij aan: de toekomst van het buitengebied, de opvang van ontheemden en bestrijding van ondermijnende activiteiten.

De komende jaren gaan we koersvast invulling geven aan de toekomst en identiteit van onze gemeente.
Dat doen we samen met u: inwoners, ondernemers, verenigingen, dorpsraden en ketenpartners.
Om verder te bouwen aan een ‘Mooi leven in Leudal’. 

Een Leudal waar iedereen kan meedoen op het gebied van werk, vrije tijd, verenigingsleven en zorg.
Een Leudal waar iedereen zich thuis kan voelen.

Laten we op dit voornemen samen het glas heffen…
Ik wens iedereen een betrokken, veilig en hoopvol 2023

Proost!

Burgemeester van Leudal, Désirée  Schmalschläger

Nieuwjaarsgedicht Frits Criens 2023

Eeuw eenentwintig is zo nieuw niet meer
Jaar drieëntwintig telt alweer dag tien
De kloktijd kent geen stop of ommekeer
Wie hem niet bij kan houden, is gezien

Steeds harder rennen om niet stil te staan
Een tandje meer, om 'minder' vóór te zijn
Nog harder om niet achteruit te gaan
En telkens weer verschuift de finishlijn

Ook Leudal voelt de opgevoerde last  
En burgerij, bestuurder, ambtenaar 
De jeugd zelfs lijdt aan stress, prestatiedruk 
Mijn wens vandaag is, hou elkaar goed vast
Dan brengt dit zorgelijke, nieuwe jaar  
Ons allemaal ook voorspoed en geluk 

               
Frits Criens
Stadsdichter gemeente Leudal
Haelen, 10 januari 2023